Phanh đĩa ô tô là gì? Phanh đĩa xe ô tô là một thiết bị cơ học dùng để dừng tốc độ của xe hoặc tốc độ của các thiết bị di chuyển khác. Bài viết dưới đây, Kenhxehoi.com sẽ cung cấp thông tin về phanh đĩa ô tô là gì? Phanh đĩa cấu tạo thế nào?, cùng tham khảo nhé!
Phanh đĩa ô tô là gì?
Phanh đĩa được hiểu là thiết bị cơ học cần thiết trong cấu tạo của các loại xe. Phanh đĩa ô tô có chức năng làm chậm tốc độ của xe khi chuyển động cho đến khi dừng hẳn.
Thiết bị này được phát minh vào năm 1890 với phiên bản làm bằng sắt thép. Tuy nhiên, chu trình dùng cho thấy vật liệu này khiến phanh dễ bị gỉ sét, gãy vỡ. Các nhà sản xuất đã thay đổi thay thế bằng hợp kim thương hiệu cao hơn.
Đến giữa thế kỷ 20, phanh đĩa trở nên hoàn hảo hơn khi được mạ bên ngoài lớp kim loại quan trọng có tính năng chống gỉ sét và chịu được nhiệt độ cao khi xe đi với vận tốc lớn. Từ đấy đến nay, phanh đĩa được áp dụng rộng rãi trên các dòng xe, gồm có xe đua và xe thương mại.
Đánh giá Ưu và nhược điểm của phanh đĩa
Bên canh năng lực thoát nước của phanh đãi tốt, mỗi khi má phanh bị mòn sẽ tự điều chỉnh được kích thước kẽ hở giữa má phanh và đãi phanh. Ngoài ra ưu điểm phanh đĩa ô tô có thể nói đến hiện nay là gọn nhẹ, trọng lượng nhỏ, ổn định khi phanh, lực thắng hai bên đều nhau có thể không xảy ra tình trạng lệch tâm hay trượt bánh khi phanh gấp, áp suất trên bề mặt ma sát của má phanh phân bố đồng đều, thiết kế đơn giản,…
Phanh đĩa đơn giản kết hợp được với các công nghệ như chống trượt bánh, chống bó cứng phanh…
Ưu điểm nhấn của phanh đĩa
- Bổ sung hiệu quả phanh tốt hơn.
- Năng lực tản nhiệt vượt trội hơn và duy trì đạt kết quả tốt phanh.
- Giản đơn sửa chữa, thay thế.
- Nhẹ hơn phanh tang trống.
Phanh đĩa có hiệu quả từ 60% đến 80% để dừng xe vậy nhờ đâu mà có con số đó? Phanh đĩa có 1 caliper có chức năng nhấn giày phanh và thực tế giày phanh sẽ chạm vào đĩa hạn chế tốc độ của xe.
Không có quy định đòi hỏi phanh đĩa chỉ được dùng trên bánh trước của xe, tuy nhiên đa phần phanh đĩa được sử dụng phổ cập trên bánh trước của xe như ô tô và xe tải nhẹ. Bởi với điều kiện chỉ phải phanh đĩa có thể chiều lòng đầy đủ các yêu cầu về hiệu suất phanh FMVSS 105(*).
Điểm không tốt phanh đĩa
Đa phần các mẫu xe phổ thông ngày nay đều dùng phanh đĩa như Hyundai Elantra, Mazda 3, Mazda 6, Toyota Fortuner, Toyota Camry,… Do đó bên cạnh nhiều ưu điểm người sử dụng cũng nên hiểu rõ một vài điểm không tốt dưới đây:
- Thiết kế hở nên dễ bị bám bụi mất vệ sinh và hoen rỉ
- Do sự ma sát lớn giữa bề mặt phanh và giày phanh sẽ sinh ra tiếng ồn
- So với phanh tang trống tiền bạc lắp đặt cũng giống như thay thế và sửa chữa của phanh đĩa cao hơn nhiều
- Không đạt kết quả tốt như phanh tang trống vì phanh đĩa không có khả năng tự cấp năng lượng để đứng yên trong thời gian đỗ. Bù lại hệ thống phanh đĩa hiệu quả để giảm tốc độ của xe.
- Bộ máy phanh đĩa dễ bị ăn mòn, hư hỏng khi phải đều đặn di chuyển trên đoạn đường có nhiều cát hạt rơi vào trong.
- Má phanh đĩa dễ bị mài mòn tự nhiên do các bước ma sát khiến má phanh bị chai lì và thậm chí không công việc hiệu quả.
Cấu tạo phanh đĩa ô tô
Cấu tạo phanh đĩa ô tô gồm 4 bộ phận chính: đĩa phanh, má phanh, má phanh và dầu. Tổ hợp phanh này được thiết kế dạng hở, các phòng ban phối hợp ăn ý với nhau, giúp xe dừng đỗ hoặc giảm tốc độ đạt kết quả tốt.
Đĩa phanh (Roto)
Phanh đĩa ô tô là gì? Đĩa phanh được gắn trực tiếp trên trục bánh xe. Hiện tại, rôto phanh đĩa có các kiểu đặc, có lỗ thông hơi và tang trống. Tùy vào ý đồ thiết kế, đĩa phanh có thể được đục lỗ hoặc xẻ rãnh để tối ưu hóa khả năng tản nhiệt cho hệ thống phanh đĩa của xe khi công việc.
Hiện nay, hầu như các cánh quạt được thực hiện bằng thép carbon. Là chất liệu có khả năng chịu nhiệt cao, chịu lực tốt và độ bền cao. Tuy nhiên, đĩa phanh có khả năng bị nứt nếu hoạt động tích cực lần chịu lực tác động quá lớn. Trong trường hợp má phanh không đúng tiêu chuẩn, đĩa phanh sẽ bị trầy xước, làm giảm ma sát trong quá trình vận hành.
Ngàm phanh (Caliper)
Kẹp phanh giữ và ấn má phanh vào rôto phanh để sản sinh ra đủ lực phanh giúp xe giảm tốc và kết thúc một cách êm ái. Hiện bộ phận này được thiết kế với 2 hình dáng chính là nổi hoặc cố định.
Quan trọng, thiết kế vây bao gồm một piston và một chỗ ngồi. Khi có lực ảnh hưởng, piston sẽ ép vào mặt đĩa sản sinh ra phản lực giúp cho má phanh di chuyển.
Kẹp phanh cố định có cấu tạo phức tạp hơn với 2 piston thủy lực được đặt ở vị trí đối xứng. Khi tác dụng lực, má phanh ép vào đĩa phanh, quá trình này không làm cho má phanh di chuyển. Hiện tại, giá đỡ phanh cố định được sản xuất đắt tiền và chỉ hợp lý với một số xe thể thao hiệu suất cao.
Má phanh (Brake pads)
Phanh đĩa ô tô là gì? Má phanh là một khối thống nhất được thực hiện từ các vật liệu chịu nhiệt như gốm, hợp kim, Kevlar. Cấu tạo của phòng ban phanh đĩa ô tô này bao gồm 2 má kẹp có nhiệm vụ kẹp đĩa phanh.
Các khe trên má phanh có công dụng giải phóng nhiệt trong lúc công việc. Khi đạp phanh, người lái nghe thấy tiếng kêu éc éc là dấu hiệu má phanh đã mòn và cần thay thế.
Dầu (Piston)
Nguyên lý công việc của phanh đĩa là sử dụng dầu dành riêng để truyền lực. Khi pít-tông công việc, nó sẽ ép má phanh vào đĩa phanh, giúp xe giảm tốc độ hoặc dừng hẳn. Dầu phanh đĩa bị hao mòn trong quá trình sử dụng và cần được bảo dưỡng định kỳ để bảo đảm không gây hại cho người và phương tiện.
Ngoài 4 bộ phận chính trên, phanh đĩa còn có lò xo và bộ lọc gió giúp hệ thống phanh đĩa hoạt động suôn sẻ và hiệu quả
Nguyên lý hoạt động của phanh đĩa ô tô
Khi lái xe đạp chân phanh, áp suất dầu trong đường ống dầu và xi lanh của bánh xe sẽ tăng lên, đẩy piston và má phanh ép vào đĩa phanh tạo ma sát khiến bánh xe giảm dần tốc độ hoặc dừng hẳn.
Trong lúc dùng phanh đĩa ô tô, lái xe nên làm đúng theo 3 bước: phanh theo nhịp, rà phanh, giảm tốc kết hợp phanh và về số thấp để dừng xe không gây hại. Kỹ thuật sử dụng phanh đĩa này áp dụng được với những đoạn đường khó, tải nặng hay bạn đang đi tốc độ cao.
Ở tình trạng thôi phanh, áp suất dầu giảm nhanh, khiến vòng đệm kín dầu biến dạng, piston và má phanh nhả khỏi đĩa phanh. Phanh đĩa ô tô là bộ phận nhanh bị hao mòn sau quá trình dùng liên tục. Khi má phanh bị mòn chỉ còn 2-3 mm, lái xe luôn phải thay má phanh mới.
Xem thêm Lọc gió động cơ là gì? Lọc gió động cơ có vai trò gì?
Vệ sinh phanh ô tô
Phanh đĩa ô tô là gì? Trong quá trình công việc, hệ thống phanh dễ bị bám bùn đất, bụi bẩn, dầu mỡ… đặc biệt là phanh đĩa. Phanh dễ dính dơ không chỉ tác động đến hiệu suất phanh, mà còn hạn chế tuổi thọ các cụ thể trong bộ máy phanh. Do đó cần vệ sinh phanh ô tô đều đặn.
Thao tác vệ sinh phanh ô tô cực kì giản đơn, chủ xe có khả năng tự thực hiện tại nhà. Bởi trên thị trường hiện bày bán cực kì nhiều loại dung dịch vệ sinh phanh chuyên dụng. Chỉ phải mua về xịt rửa trực tiếp vào hệ thống phanh, các chất bẩn sẽ nhanh chóng bị loại sạch.
Qua bài viết trên đây Kenhxehoi.com đã cung cấp mọi thông tin về phanh đĩa ô tô là gì? Phanh đĩa cấu tạo thế nào?. Hy vọng với những thông tin trên đây của bài viết sẽ hữu ích vơi mọi bạn đọc. Cảm ơn các bạn vì đã dành thời gian để xem qua bài viết này nhé!
Văn Tài – Tổng hợp
Tham khảo ( anycar.vn, daylaixehanoi.vn, katavina.com, … )
