Xéc măng động cơ là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của nó như thế nào. Bài viết dưới đây, Kenhxehoi.com sẽ cung cấp thông tin về Xéc măng động cơ là gì? Cấu tạo của Xéc Măng như thế nào?, cùng tham khảo nhé!
Xéc măng động cơ là gì?
Xéc măng là một chiếc vòng làm bằng kim loại hình tròn hợp lý với các rãnh trên thành piston và được gắn vào đầu piston trong một động cơ đốt trong hoặc động cơ hơi nước.
Bộ phần này có tên gọi khác là vòng piston thường được làm từ gang vì chất liệu này vẫn duy trì được nguyên vẹn hình dạng ban đầu của nó dưới tác động của nhiệt, tải trọng và các lực động khác.
Các vòng piston làm kín buồng đốt, dẫn nhiệt từ piston lên thành xy lanh, đưa dầu quay lại cacte. Kích thước và cấu hình của nó thay đổi tùy thuộc vào thiết kế động cơ và vật liệu xi lanh.
Nói một cách dễ hiểu, các xéc măng piston hình thành một vòng đệm giữa piston và thành xi lanh, ngăn khí đốt có áp suất đi vào bể chứa dầu.
Chúng cũng điều chỉnh mức tiêu thụ dầu bằng việc ngăn lượng dầu thừa đi vào buồng đốt và đốt cháy.
Cấu tạo của Xéc Măng
Cấu tạo của xéc măng (Nguồn ảnh: https://en.wikipedia.org/wiki/File:Fasce_eleastiche.svg)
Cấu hình vòng piston:
- A) Mặt cắt hình chữ nhật
- B) Mặt nòng
- C)rãnh then hoa
- D) Xoắn xoắn
- E) Mặt côn
- F) Đê các loại cũng khác nhau đối với loại dải giữ:
- Y) Dải đằng sau
- X) Dải trên hoặc dải dưới
- Hoặc cho đầu cuối hoạt động mà không phải có điểm dừng chắc chắn:
- K) Bước
- J) Xiên
- W) Xiên theo bước
Chia loại xéc măng xe ô tô
Xéc măng ô tô được chia thành 2 loại khí và dầu tuy nhiên nguyên lý công việc lại giống nhau.
Xéc măng khí (hơi)
Xéc măng động cơ là gì? Xéc măng khí có trách nhiệm ngăn không khí rò rỉ xuống các khe, cùng lúc đó giúp giải phóng nhiệt lượng. Loại xéc măng này được thiết kế với nhiều tiết diện khác nhau, bao gồm xéc măng có vát mặt trên, xéc măng côn và xéc măng côn – cắt phía dưới.
Do phải đều đặn tiếp xúc với khí đốt, chịu nhiệt độ và sự ăn mòn hóa học cao nên xéc măng vát mặt trên được chế tạo bằng vật liệu dày hơn và bền hơn xéc măng côn. Xéc măng đầu vát có tác dụng giữ muội than giúp tránh trạng thái bó kẹt trong rãnh. Trong khi đó, xéc măng côn có áp suất tiếp xúc lớn và khả năng rà khít mau chóng với xi lanh nhưng việc chế tạo khá khó hiểu.
Xéc măng dầu
Xéc măng dầu gồm 2 loại là xéc măng có lò xo và xéc măng 3 vòng, có công dụng ngăn dầu bôi trơn chảy vào buồng đốt, phân bổ đều lượng dầu trên bề mặt xi lanh để giảm ma sát giữa các phòng ban. Khác với xéc măng khí, xéc măng dầu dày hơn và cộng thêm các lỗ, rãnh thoát dầu
Tác dụng của xéc măng
Xéc măng có 4 nhiệm vụ căn bản sau:
- Kéo dài nén khí giữa hai bộ phận piston và thành xi lanh.
- Tạo lớp màng dầu bôi trơn tối thiểu cần thiết để ngăn ngừa trầy xước trong khi máy đang vận hành.
- Làm nhiệm vụ truyền nhiệt lượng từ piston đến xi lanh.
- Phòng ngừa, không để xuất hiện hiện tượng piston gõ vào thành xi lanh.
Tuy vậy, với mỗi loại xéc măng sẽ có nhiều tính năng riêng biệt.
Tác dụng của xéc măng khí
- Xéc măng động cơ là gì? Thường được dùng để bao kín buồng đốt, đảm nhiệm chức năng ngăn cách giữa hai ý không gian bên trong xylanh (buồng đốt) với phía bên dưới của buồng đốt.
- Tạo độ kín kẽ cho khí nén (được sản sinh ra từ piston và đầu quy lát) bên trong buồng đốt nhằm kéo dài áp suất nén ở bên trong buồng, ngăn không cho không khí cháy từ trên buồng đốt bị lọt xuống đáy dầu của phần máy phía phía dưới.
- Kiềm giữ cố định piston ở bên trong xylanh.
- Truyền nhiệt từ piston qua thành xylanh, xéc măng sẽ truyền phần lớn nhiệt lượng từ đầu piston sang thành xylanh sau đấy rỉ ra nước làm mát hoặc gió để làm mát động cơ.
Tác dụng của xéc mang dầu
Khi piston di chuyển lên phía trên thì nhớt từ dưới cacte sẽ lên theo dên, tay dên quay, bắn dầu xung quanh lên thành xylanh nhằm giúp bôi trơn xylanh, piston và xéc-măng và làm giảm ma sát piston. Lúc này thành xylanh đã được phủ đầy nhớt. Lúc này trên thành xylanh (phần xylanh nằmdưới buồng đốt) sẽ đọng lại 1 lớp váng nhớt. Xéc măng dầu có tính năng chủ đạo là gạt lớp nhớt bôi trơn còn đọng lại trên thành xylanh này đi sau đó thải trở lại vào buồng máy bên dưới.
Nguyên lý công việc của xéc-măng
Luôn có xu thế bung ra để ôm sát thành xi lanh, khi động cơ công việc thì xéc măng liên tục di chuyển lên xuống trong quá trình nạp-nén-nổ-xả:
- Ở kỳ hút: xéc măng động cơ có xu hướng di chuyển lên trên, nằm sát ở “cạnh trên” rãnh xéc măng.
- Ở kỳ xả và nén: xéc măng có xu thế di chuyển xuống dưới, nằm sát ở “cạnh dưới” rãnh xéc măng.
- Khi xéc măng nằm ở “giữa rãnh” hoàn toàn, thì chúng không nằm sát “cạnh” nào cả, khi động cơ công việc ở tốc độ cao thì lúc này xéc măng động cơ sẽ lắc qua lại và di chuyển tự do trong rãnh của xéc măng.
- Ở kì nổ: cả xéc măng và piston đều đi xuống, áp suất nén trong động cơ sẽ đẩy xéc măng xuống “cạnh dưới” của rãnh xéc măng. Lúc này khí nén sẽ đi vào chỗ trống ở phần trên rãnh xéc măng, rồi thúc đẩy xéc măng áp sát vào lòng xi lanh. Ở giai đoạn này, xéc măng sẽ bung ra mạnh nhất để làm tăng tối ưu độ kín.
Xem thêm Lọc gió động cơ là gì? Lọc gió động cơ có vai trò gì?
Lưu ý khi lắp xéc măng
Xéc măng động cơ là gì? Khi lắp ráp phải lưu ý : nếu như vát phía ngoài thì phải lắp hướng xuống phía dưới còn vát phía trong thì phải lắp hướng lên buồng cháy, nhằm tránh hiện tượng giảm lực căng của xéc măng do áp suất cao của khí lọt từ buồng cháy. Loại hình thang vát có công dụng giữ muội than khi xéc măng co bóp do đường kính xy lanh không hoàn toàn đồng đều theo phương dọc trục, do đó tránh được hiện tướng bó kẹt xéc măng trong rãnh của nó.
Về kết cấu miệng, loại thẳng dễ chế tạo tuy nhiên dễ lọt khí và sục dầu qua miệng. Loại vát có thể khắc phục phần nào những điểm không tốt trên. Loại bậc bao kín rất tích cực, tuy nhiên khó chế tạo.
– Xec măng dầu. Nếu như chỉ có xec mang khí có hiện tượng “bơm” đầu lên buồng cháy qua khe hở mặt đầu xec măng trong rãnh xec măng khi piston đổi chiều chuyển động. Dầu sẽ bị cháy, kết muội và tiêu hao nhiều dầu bôi trơn.
Qua bài viết trên đây Kenhxehoi.com đã cung cấp mọi thông tin về Xéc măng động cơ là gì? Cấu tạo của Xéc Măng như thế nào?. Hy vọng với những thông tin trên đây của bài viết sẽ hữu ích vơi mọi bạn đọc. Cảm ơn các bạn vì đã dành thời gian để xem qua bài viết này nhé!
Văn Tài – Tổng hợp
Tham khảo ( otohoanglong.vn, vinfastauto.com, katavina.com, … )
